Trzecia kawa – jak wpływa na organizm?
Kawa to rytuał wielu osób na całym świecie. Dla niektórych niezbędna, aby zacząć dzień, dla innych – sposób na chwilę relaksu i oddechu w codziennym biegu. Jednak gdy sięgamy po trzecią kawę, zaczynamy się zastanawiać – czy to na pewno zdrowe? O ile pierwsza i druga kawa są w naszej kulturze normą, o tyle trzecia bywa już bardziej kontrowersyjna. Sprawdźmy, jak wpływa na organizm i co mówią badania.
Jak kawa działa na organizm?
Aby zrozumieć wpływ trzeciej kawy, warto najpierw przypomnieć sobie, jak działa kofeina – główny składnik kawy odpowiedzialny za jej stymulujące właściwości.
Kofeina blokuje receptory adenozyny w mózgu, które normalnie odpowiadają za uczucie zmęczenia. Dzięki temu kawa pobudza i zwiększa naszą koncentrację. Jednak nasz organizm reaguje na kofeinę na różne sposoby, w zależności od tego, jak często ją spożywamy, jaki mamy metabolizm oraz o której godzinie ją pijemy.
Trzecia kawa a zdrowie – co warto wiedzieć?
Wypicie trzeciej kawy ma swoje wady i zalety, które są związane z tym, jak kofeina działa na organizm na różnych etapach dnia.
1. Energia i koncentracja – pożądany efekt kofeiny
Dla wielu osób trzecia kawa jest sposobem na przezwyciężenie popołudniowego spadku energii. Może pomóc w zwiększeniu koncentracji, poprawić nastrój, a także podtrzymać poziom energii w pracy lub podczas popołudniowych obowiązków.
Badania sugerują, że u większości dorosłych dzienna dawka kofeiny do 400 mg (ok. 3-4 filiżanek kawy) jest bezpieczna i może pomóc w zachowaniu koncentracji. Trzecia kawa, jeśli pije się ją umiarkowanie, często jest jeszcze „w granicach zdrowego rozsądku”.
2. Czy trzecia kawa zaburza sen?
Jednym z największych minusów trzeciej kawy jest to, że może negatywnie wpłynąć na sen, zwłaszcza jeśli pijemy ją po południu. Kofeina ma długi czas działania – może utrzymywać się w organizmie nawet przez 5-6 godzin. Dla osób wrażliwych na kofeinę może to oznaczać trudności z zaśnięciem, a nawet bezsenność.
Jeśli zauważasz, że po trzeciej kawie masz problemy z zasypianiem lub Twoje noce są bardziej niespokojne, być może warto rozważyć inne źródło popołudniowej energii, np. krótki spacer na świeżym powietrzu.
3. Stres i niepokój – gdy kofeiny jest za dużo
Kofeina jest naturalnym stymulantem, ale jej nadmiar może zwiększać poziom kortyzolu, czyli hormonu stresu. Wypicie trzeciej kawy, zwłaszcza w sytuacji napięcia czy stresu, może niepotrzebnie podwyższyć poziom niepokoju.
Warto więc zwrócić uwagę na swój organizm i monitorować, czy nie pojawiają się takie symptomy jak:
- drżenie rąk,
- podwyższone tętno,
- uczucie napięcia i niepokoju.
Jeśli zauważysz, że kawa pogarsza te objawy, być może czas na ograniczenie jej ilości.
4. Wpływ na układ trawienny – kwasowość i działanie przeczyszczające
Kawa może pobudzać układ trawienny i działać przeczyszczająco. Dla wielu osób trzecia kawa może być zbyt dużym obciążeniem dla żołądka – zwiększona kwasowość, nadmiar kofeiny i obecność substancji drażniących mogą powodować zgagę lub niestrawność.
Osoby z wrażliwym układem pokarmowym lub z chorobą refluksową często zauważają, że przy większej ilości kawy pojawiają się problemy żołądkowe. W takim przypadku trzecia kawa nie jest najlepszym pomysłem i może warto zamienić ją na napój bezkofeinowy.
Czy trzecia kawa może być zdrowa?
Mimo że kawa ma swoje minusy, liczne badania dowodzą, że umiarkowane jej spożycie (do 3 filiżanek dziennie) jest bezpieczne, a nawet korzystne dla zdrowia. Co więcej, kawa to także źródło antyoksydantów, które chronią komórki przed stresem oksydacyjnym i mogą wspierać organizm w walce ze stanami zapalnymi.
Badania wskazują również, że regularne picie kawy może zmniejszać ryzyko niektórych chorób przewlekłych, takich jak:
- choroby serca (dzięki działaniu antyoksydantów i poprawie metabolizmu),
- cukrzyca typu 2,
- niektóre choroby neurodegeneracyjne, np. Alzheimer.
Kiedy trzecia kawa jest dobrym pomysłem?
Trzecia kawa może mieć pozytywne działanie, jeśli:
- pijemy ją na początku popołudnia, kiedy energia naturalnie zaczyna spadać,
- nie mamy problemów z zasypianiem,
- nie zauważamy efektów ubocznych takich jak drżenie, napięcie czy zgaga.
Warto pamiętać, że trzecią kawę najlepiej pić przed godziną 15:00–16:00, aby uniknąć problemów ze snem. Alternatywnie można też sięgnąć po kawę bezkofeinową lub po mniejszą porcję espresso.
Podsumowując – jak podejść do trzeciej kawy?
Wszystko zależy od indywidualnej tolerancji organizmu i stylu życia. Dla jednych trzecia kawa to błogi moment relaksu i energetyczny zastrzyk, a dla innych dodatkowa filiżanka kofeiny może być początkiem problemów ze snem czy żołądkiem. Słuchaj swojego ciała – i pamiętaj, że kawa to przyjemność, która dobrze służy, gdy pijemy ją z umiarem.